Dünyada Ham Çelik Sektörüne Bakış

Küresel demir çelik sektörünün çatı kuruluşlarından biri olan Dünya Çelik Derneği, 64 ülkeden aldığı sektörel verilerle tüm pazarın nabzını tutuyor. Kuruluşun 2022 yılı raporu, dünya ham çelik üretiminin 2022 yılında 1 milyar 831 milyon ton olarak gerçekleştiğine işaret ediyor. Son 5 yıllık dünya ham çelik üretim toplamına bakıldığında yıllık ortalama 1 milyar 876 milyon tonluk ham çelik üretimi gerçekleştirildiği görülüyor. Son 5 yıl içerisinde yaşanan küresel pandemi krizinin demir çelik sektöründe üretimi önemli ölçüde etkilemediği de göze çarpıyor. Son 5 yılın küresel çelik üretim miktarları şöyle:

2018: 1 milyar 808 milyon ton

2019: 1 milyar 870 milyon ton

2020: 1 milyar 864 milyon ton

2021: 1 milyar 960 milyon ton

2022: 1 milyar 878 milyon ton

Dünyanın En Güçlü Ham Çelik Üreticisi: Çin

Küresel ekonomide son 20 yılda yapmış olduğu güçlü atakla ABD'nin koltuğuna ortak olan Çin, demir çelik sektöründe de adından fazlasıyla söz ettiriyor. 2022 yılında tüm dünyada 1 milyar 878 milyon ton olarak gerçekleşen ham çelik üretiminin 1 milyar 13 milyon tonunu yani %53'ünü tek başına Çin gerçekleştiriyor. Çin'e en yakın çelik üreticisi ülke olarak Hindistan 124,7 milyon tonluk ham çelik üretim kapasitesiyle ikinci sırada yer alıyor. Yine bir başka Asya ülkesi olan Japonya 89,2 milyon ton ham çelik üretimi ile listenin üçüncü sırasında yer alıyor.

Dünyanın en büyük 20 çelik üreticisi konumundaki diğer ülkeler ise şöyle sıralanıyor:

4- ABD: 80,7 milyon ton 5- Rusya: 71,5 milyon ton
6- Güney Kore: 65,9 milyon ton 7- Almanya: 36,8 milyon ton 8- Türkiye: 35,1 milyon ton 9- Brezilya: 34,0 milyon ton 10- İran: 30,6 milyon ton 11- İtalya: 21,6 milyon ton 12- Tayvan: 20,6 milyon ton 13- Vietnam: 20,0 milyon ton 14- Meksika: 18,2 milyon ton 15- Endonezya: 15,6 milyon ton 16- Fransa: 12,1 milyon ton 17- Kanada:12,0 milyon ton 18- İspanya: 11,5 milyon ton 19- Malezya: 10,0 milyon ton 20- Mısır: 9,8 milyon ton

Dünya ticaretinde en çok ihracat ve ithalata konu olan ürünler sıralamasında demir çelik ürünleri 10. sırada yer alıyor. Çelik üretiminde açık ara önde bulunan Çin, hem ihracat hem de ithalat bakımından tüm dünyada zirvede bulunuyor.

Euromonitor tarafından sağlanan verilere göre; 2021 yılında dünya demir çelik ihracatında 38,7 milyar dolar ile ilk sırada bulunan Çin'i 26,4 milyar dolar ile Japonya ve 25,8 milyar dolar ile Almanya takip ediyor. Türkiye dünya çelik ihracatında 22,4 milyar dolar ile değer bakımından 5. sırada yer alıyor.

Küresel demir çelik ithalatında da zirvede bulunan Çin'in 2021 yılı ithalat tutarı 51,2 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Dünya demir çelik pazarında ithalat sıralamasında ikinci sırada yer alan Almanya'nın ithalat rakamı 24,7 milyar dolar; ABD'nin ise 21,1 milyar dolar düzeyinde. 21,1 milyar dolarlık ithalatla 3. sıradaki ABD'yi 17,2 milyar dolar ile Türkiye izliyor.

Dünya Ham Çelik Üretiminin Yüzde 2’si Türkiye’den

Küresel ham çelik endüstrisinde dünyanın en büyük 8. üreticisi konumundaki ülkemizin 2022 yılındaki toplam üretim miktarı 35,1 milyon ton olarak açıklandı. Bu veri, Türkiye’nin dünya çelik üretiminin %2’sini gerçekleştirdiğini gösteriyor. Ancak pazarı Çin’in çok güçlü bir şekilde domine ettiği gerçeğini düşünürsek bu oran çok da küçük bir paya tekabül etmiyor. Çin’in 1 milyar tonu aşan üretimini çıkardığımızda Türkiye, Çin hariç dünya çelik üretiminde %4’ün üzerindeki payıyla başarısını kanıtlıyor.

Türkiye 35,1 milyon ton çelik üretiminin 15,1 milyon tonunu ihraç ederken değer bakımından sektörün toplam ihracat getirisi 13,9 milyar dolar oldu. Türkiye’nin ithalatı ise 2022 yılında 14,8 milyon ton olurken ithalatın toplam değeri ise 15,6 milyar dolar olarak kayıtlara geçti. Türkiye demir çelik sektörü, dış ticaret dengesi bakımında ticaret açığı veren sektörler arasında yer alıyor. 2022 yılında Türkiye çelik dış ticaretinde 1,7 milyar dolar dış ticaret açığı verdi. 2021 yılında dış ticaret dengesi fazla veren çelik sektöründe dış ticaret dengesi %114,9'dan 2022 yılında %89,3'e düştü.

Türkiye'nin son 5 yıldaki çelik üretimi 2018 yılında 37,3 milyon ton, 2019 yılında 33,7 milyon ton, 2020 yılında 35,8 milyon ton, 2021 yılında ise 40 milyon 360 bin ton olmuştu.

Türkiye'nin son 5 yıldaki çelik ihracatı miktarlarına bakacak olursak: